Muiden aan het Markermeer

Muiden is een geliefd historisch plaatsje aan de monding van de Vecht. Muiden heeft zijn naam te danken aan de muisgrijze uniformen van de Nederlandse troepen 1939.

Het Muiderslot dat rond 1280 gebouwd werd in opdracht van graaf Floris V is samen met forteiland Pampus onderdeel van de Stelling van Amsterdam.

Het bekende terras van café ‘Ome Co’ aan de zuiderzeesluis (anno 1673) naar de Vecht trekt veel bezoekers.

Muiden Markermeer

Geschiedenis van Muiden

Muiden, een vestingstad in de provincie Noord-Holland dateert uit de vroege middeleeuwen en komt van ‘Amuda’ dat monding betekent. Men doelt op de monding van de ‘Aa’, de oude naam voor de ‘Vecht’.

Muiden, een vestingstad in de provincie Noord-Holland dateert uit de vroege middeleeuwen en komt van ‘Amuda’ dat monding betekent. Men doelt op de monding van de ‘Aa’, de oude naam voor de ‘Vecht’.

Nadat het land aan graaf Floris V van Holland werd geschonken kreeg Muiden in 1296 opnieuw stadsrechten en in datzelfde jaar werd graaf Floris V in Muiderberg vermoord.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog vond (in 1576) de aanval op Muiden plaats, met de bevrijding door het Spaanse leger als gevolg.

In 1672 (ook wel het rampjaar) trokken vijandige legers naar Amsterdam. Naarden viel in handen van de vijand maar door onderwaterzetting van het gebied tussen Muiden en Gorkum bleef Muiden uit handen van de vijand. Onderwaterzetting was van groot belang voor de bekende verdedigingslinies zoals de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam (zie foto).

De Vecht was voor Utrecht een belangrijke verbinding met de Zuiderzee. Toen Utrecht in 1672 door het Franse leger was bezet werd eindelijk begonnen met de bouw van de sluis aan de monding van de Vecht in Muiden.

De taken van de sluis waren:

  • Schutsluis voor de scheepvaart tussen Zuiderzee en Vecht
  • Verdediging van land tegen de Zuiderzee
  • Militaire functie

Toch werd Muiden in 1795 door Franse troepen veroverd. Tijdens een kort bezoek van keizer Napoleon in 1812 werden Muiden en Muiderberg samengevoegd tot een gemeente. Een jaar later werden Muiden door Pruisische troepen en Russische kozakken bevrijd.

Hollandse Waterlinie

Muiden maakt deel uit van de Hollandse Waterlinie.
Op 9 januari 1901 is Muiden bij Koninklijk besluit overgegaan naar de Stelling van Amsterdam. Forteiland Pampus (gebouwd 1887-1897) was bestemd om samen met het vuurtoreneiland bij Durgerdam en de batterij bij de Diemer Zeedijk de ingang van het IJ te beschermen.

De sluis verloor haar functie na het opheffen van de vesting Muiden (1926) en het afsluiten van de Zuiderzee met de Afsluitdijk (1932).
Na een volledige restauratie en modernisering van de sluis in 1975 wordt zij nu nog voor pleziervaart gebruikt.

muiden-hollandse-waterlinie

Muiden aan het IJmeer

Sinds 1 januari 2016 is de voormalige gemeente Muiden met Naarden en Bussum samengevoegd tot de nieuwe gemeente Gooise Meren.

In Muiden kunt u prachtige schepen de zeesluis zien binnenvaren, wandelen door historische straatjes langs gezellige winkeltjes en vele terrassen.
Schippers- en zeilerscafé Ome Ko is een waar begrip onder de watersporters.
Direct aan de Groote Zeesluis, waar de Vecht in het IJsselmeer uitmondt, met terras aan de sluis treft u in de zomer een theater!
Het café, destijds D’Gooyse Boer, met tapvergunning sinds 1810 werd al bezocht door Napoleon.
De waard was ook sluismeester, tolheffer, boer en pakketbezorger. Toen in 1959 Ko van der Weijden kwam tappen werd de kroeg steeds drukker.

Eveneens aan de monding van de Vecht, met een geschiedenis van ruim 1000 jaar gastvrijheid, staat het Eethuys-Cafe Graaf Floris V van Muyden.
Vóór de grote historische restauratie in 1977 heette deze uitspanning Herberg Hertog van Gelre (1652).
Volop gezelligheid en bedrijvigheid, historie van bijna elf vervlogen eeuwen voel, zie en proef je in dit bourgondische restaurant.

Het Muiderslot

Aan de monding van de Vecht staat de middeleeuwse burcht van graaf Floris V, bouwheer van het Muiderslot (kort na 1285).
Een vierkant kasteel met ronde hoektorens gelegen in vestigingswerken en grachten. Met uitzicht op de haven van Muiden en over de voormalige Zuiderzee.

Het Muiderslot werd van 1895-1910 gerestaureerd.
De inrichting belicht vooral de 17e eeuw, de periode waarin dichter, schrijver en historicus P.C. Hooft het kasteel bewoonde.
Met een audiotour of rondleiding kunt u via de Toren-/Ridderroute een door het kasteel wandelen. Voor kinderen is er een speurtocht met een virtuele ridderslag.
De vesting toont zeven eeuwen verdedigingswerken.

Het Muizenfort

De vesting Muiden was van belang voor de verdediging van de Vechtmonding en de daarin gelegen sluizen, de zeedijk (richting Muiderberg) en de Naardertrekvaart.
In 1874 begon de bouw van het Muizenfort en de kazerne, waar zo’n 100 manschappen konden verblijven.
Het Muizenfort is een bomvrij fort met zware, gemetselde tongewelven en is bedekt met veel zand, wat het effect van inslagen beperkte en regenwater zuiverde.

In ongeveer 1939 gebeurde de naamwisseling van ‘Gebouw C’ naar ‘Muizenfort’. De naam verwijst naar de muisgrijze uniformen van de militairen.
Het Ministerie van Defensie gebruikte het fort tot 1973. Daarna was het even een jongerencentrum en van 2007 tot 2015 was er een museum.
In 2011 werden zowel het Muizenfort als de kazerne gerestaureerd. Helaas is het Muizenfort niet meer toegankelijk.

Tweede Wereldoorlog

Versperringen tegen pantservoertuigen werden vlak voor het begin van de Tweede Wereldoorlog op de dijk aangebracht maar hebben nooit gefunctioneerd.

Forteiland Pampus

Pampus ligt op een half uurtje varen vanaf Muiden. Het forteiland is een onderdeel van de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie en staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco.
Het eiland is bereikbaar met veerdienst of eigen boot. U kunt het fort bezichtigen met een gids of zelf op onderzoek uitgaan met een plattegrond. Bezoekers met een eigen boot kunnen gratis het Pampus Paviljoen bezoeken voor een hapje en een drankje en een mooi uitzicht over het IJmeer.